EDEBİYAT GEZGİNLERİNİN BAŞKENTİ DUBLİN

‘’Yalnızca, yerinden kalkıp gitme edimi rahatlatıyordu onu, nereden nereye yol aldığı önemli değildi.’’
-Samuel Beckett, Aşksız İlişkiler-

Dublin, Unesco tarafından ‘’edebiyat başkenti’’ seçilmiş bir şehir. Dünyaca ünlü yazarlara ev sahipliği yapması ve zengin bir edebiyat mirasına sahip olması nedeniyle bu unvana layık görülmüş.

Bazı şehirlerde Edebiyat, insanların hayatında önemli bir rol oynamaktadır. Dublin de bu şehirlerin başında geliyor. Bernard Shaw, W.B Yeats, Seamus Heaney, Samuel Beckett, Bram Stoke, James Joyce, Oscar Wilde, Jonathan Swift şehrin önemli yazarlarından bazıları.

Adı geçen yazarlardan hepsinin Dublin’den hoşlandığı söylenemez elbet. Bu nedenle bazıları Dublin’i terk etmiş, eserlerini başka şehirlerde vermişlerdir. Fakat hangi yazarın yaşadığı kenti övdüğü söylenebilir ki? Her yazar iyisiyle kötüsüyle, güzellikleri ve sorunlarıyla doğdukları, parçası oldukları toplumları eserlerinde konu edinmiş, o şehri ve sakinlerini daha iyi tanımamıza yardımcı olmuşlardır. Bu anlamıyla edebiyat eserleri şehirleri tanımamıza ve anlamamıza yarayan bir rehber kitap görevi görürler. Dublin bir gün yıkılacak olsa James Joyce’un kitaplarındaki tarifine göre yeniden inşa edilebilir derler. İşte bu yüzden edebiyat gezginleri için kitaplar, gittikleri şehirleri ve şehrin insanlarını tanıtıcı bir rehber kitap görevi görürler.

EDEBİYAT GEZGİNLERİNİN DUBLIN’DE GÖRMESİ GEREKEN YERLER;
TRINITY COLLEGE

Dublin’in en eski üniversitelerinden biri olan Trinity College’den kimler mezun olmamış ki… Jonathan Swift, Samuel Beckett, Oscar Wilde, Bream Stoke bu isimlerden bazıları.

Yemyeşil bir alan içerisinde bulunan kampüs 200 bin kitabın bulunduğu bir kütüphaneye sahip. Kitapların arasında dinlenen edebiyat gezginleri için muhteşem bir mola yeri. Kütüphanenin en önemli özelliklerinden biri içerisinde İrlanda’nın en değerli hazinelerinden biri olan Book of Kells’in yer aldığı bir müze bulunması. Book of Kells, Kelt rahipleri tarafından MS 800 yılında yazılmış, içerisinde 4 incilin bulunduğu el işlemeli kutsal bir kitap. Bu nedenle Hristiyan turistler tarafından oldukça ilgi görmektedir.





STEPHEN GREEN PARK

İrlanda için Londra’nın yeşil renklisi derler. Stephen Green Park, Dublin’in en ferah yeşil alanlarından bir tanesi. Kitapların peşinden giden gezginlerin yemyeşil çimenlerin üzerinde James Joyce’un Dublinliler kitabındaki hikâyelerden birini okuyabilecekleri bir alan. Dublin, aynı zamanda bir bisiklet şehri. Parkta bir bisiklet kiralayarak bisikletle dolaşmayı bir kadınla birlikte vakit geçirmeye tercih eden Samuel Beckett’ın Murphy karakteriyle kendinizi özdeşleştirebilirsiniz.


NEWGRANGE

Newgrange, M.Ö 3000’li yıllarda inşa edilmiş gizemli bir anıt mezar. Sırları günümüzde hala çözülememiş durumda. Bir mimari harikası olan bu anıt mezar bilim adamları, arkeologları ve mimarları hayrete düşüren teknik özelliklere sahip. Güneşin dönüm günlerinde güneş ışınları Anıt mezarın tepesinde bulunan deliklerden mezar odasına düşer ve anıt mezarın içerisinde ışık oyunları oluşturarak özel olarak yapılan deliklerden anıt mezarın son duvarına kadar ulaşır. Bu özellikleri, Newragne’ın inşa edildiği dönemde güneş hareketlerinin hesaplandığını ve astronomi biliminden faydalanıldığını ortaya koyuyor. Edebiyatseverler için bu gizemli anıt mezar James Joyce’un Dublinliler kitabının son bölümü olan ‘’ölüm’’ hikâyesini okumaları için harika bir yer.





DUBLIN ULUSAL KÜTÜPHANESİ

1877 yılında kurulmuş olan Dublin Ulusal Kütüphanesi, kitapların arasında olmaktan hoşlanan, kütüphanelerin sessizliğini özleyen gezginler için bir varış noktası. Zengin kitap çeşitliliği ve sahip olduğu tarihi özellikleriyle kitapseverlerin vaktin nasıl geçtiğini anlamayacakları bir mabet konumunda.




DUBLIN YAZARLAR MÜZESİ

Burası Dublinli ünlü yazarlar haklarında daha yakından bilgi sahibi olmak için görülmesi gereken bir yer. Yazarlara ait kitaplar, fotoğraflar, el yazmaları ve kişisel eşyaların görülebileceği müzede çeşitli edebiyat etkinlikleri düzenleniyor. Müzenin içerisinde bir kütüphane ve kafe de bulunmaktadır.



CHESTER BEATTY KÜTÜPHANESİ

Dublin kalesinin içerisinde yer alan Chester Beatty Kütüphanesi kitap kurtlarının uğraması gereken yerlerden. Özellikle kütüphanede yer alan Türk-İslam dönemine ait el yazması eserler, Osmanlı tuğraları ilgi çekici olacaktır.



İRLANDA ULUSAL MÜZESİ

Öncelikle İrlanda’da devlet müzelerinin ücretsiz olduğunu müjdeleyelim. Dublin’in en önemli müzelerinden biri olan İrlanda ulusal müzesi arkeoloji, dekoratif sanatlar & tarih, geleneksel yaşam ve ölü hayvan müzesi olmak üzere 4 binadan oluşuyor. Özellikle ölü hayvan koleksiyonun bulunduğu müzeyi görmek oldukça ilgi çekici olacak.

JAMES JOYCE MÜZESİ

James Joyce’ın bir süre evi olan Martello Kulesi günümüzde James Joyce müzesi olarak hizmet vermektedir. Burası aynı zamanda Ulysses kitabının giriş bölümünün geçtiği yer. Yazarın izini takip etmek isteyen, kitapların geçtiği yerleri merak eden edebiyatseverler için mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. Müzede yazara ait birçok kişisel koleksiyon ve Ulysses kitabı için tuttuğu notlar görülebilir.



JAMES JOYCE KÜLTÜR MERKEZİ

James Joyce ve ailesi hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak isteyen edebiyatseverler için bu kültür merkezi bir hazine değerinde. 18.yüzyıla ait bir binada hizmet veren bu müze özellikle edebiyat araştırmacıları için bir laboratuvar. Kültür merkezinde Ulysses kitabının kahramanlarıyla ilgili sergiler görülebilir. Hatta kitabın başkahramanların oturdukları evlerin kapıları bile…

SAMUEL BECKETT KÖPRÜSÜ VE JAMES JOYCE KÖPRÜSÜ

Dublin’de köprülere yazarların isimlerinin verilmesi Unesco’nun Dublin’i neden edebiyat şehri unvanını layık gördüğü hakkında bizlere bir fikir veriyor olmalı. Her iki köprü de aynı mimar tarafından tasarlanmış ve sahip oldukları estetikle dikkat çekiyorlar. Özellikle Samuel Beckett Köprüsü oldukça ilginç bir tasarıma sahip. İrlanda’nın sembollerinden biri olan arp çalgısına benzeyen bu köprü üzerinde Beckett kitapları arasında müzikal analojilerin en yoğun olduğu ‘’Sıradan Kadınlar Düşü’’ kitabından birkaç satır okumanın tadı çok farklı olacaktır.



MARSH KÜTÜPHANESİ

16.yüzyıldan kalma bu kütüphaneyi ilginç kılan özelliklerin başında sahip olduğu okuma odaları geliyor. Marsh Kütüphanesi’nin 350 yıllık meşe ağaçlarından yapılmış olan bu tek kişilik okuma odaları kitap okumayı ritüele dönüştüren, kitapları bir liman olarak gören okurlar için eşsiz bir mağara. Edebiyat gezginlerinin okuma hücrelerinde kitaplara sığınabilecekleri o eşsiz dakikaları yaşamaları için bile Dublin’e gitmeye değer.



GUTTER BOOKSHOP

Gutter kitapevi, Dublin’in en iyi bağımsız kitapçılarının arasında yer alıyor. Dublin edebiyat çevreleri tarafından birçok kez yılın kitapçısı olarak seçilmiş. Kitabevinde aynı zamanda yazar ve okur buluşmalarının yapıldığı bir kültür merkezi olarak hizmet veriyor.

BERNARD SHAW BAR

Bernard Shaw barı sadece ismiyle değil yeni nesil edebiyat ve sanat çevrelerinin uğrak noktalarından biri olması dolayısıyla edebiyat gezginlerinin vakit geçirmekten hoşlanacağı bir mekân. Grafitlilerle süslü bu barda İrlanda’nın dünyaca ünlü Guinness birasını tadarken Dublin’in Oscar ödüllü şairi W.B. Yeats’ın ”bir içki şarkısı” şiirini okumanın tadı bir başka olacaktır.

WINDING STAIRS RESTORANI

Birçok Dublin restoranı arasında Winding Stairs’ı edebiyat turistleri açısından cazip kılan özelliği alt katında bir kitapçının bulunması. Karnınızı doyurduktan hemen sonra alt kata inerek ruhunuzu doyurmaya devam edebilirsiniz.

EDEBİYATSEVERLERİN DUBLIN’DE KATILABİLECEĞİ ETKİNLİKLER



Dublin tam anlamıyla bir kitap şehri. Okurların Dublinli yazarlarla ve eserleriyle olan ilişkisini sürekli canlı tutan bir edebiyat cenneti. Açık hava kütüphanesi de diyebiliriz Dublin için. Dolayısıyla edebiyatseverlerin katılabilecekleri birçok etkinlik mevcut.

Edebiyat tarihinin en zor metinlerinden biri olması dolayısıyla en çok yarım bırakılan kitaplarından biri olan Ulysses, James Joyce’un içine aşk ateşi düştüğü gün olan 16 haziran 1904’ün Dublin’ini anlatır. Bu nedenle her sene 16 Haziran tarihinde Dublin’de ‘’Bloomsday’’ adıyla bir edebiyat bayramı kutlanıyor. Bu tarihte Dublin sokaklarının çeşitli noktalarında Ulysses okumaları ve canlandırmaları yapılıyor. Ayrıca şehirde kitap rehberleri eşliğinde bir Ulysses turu gerçekleştiriliyor. James Joyce’un yaşadığı ve şu anda müze olan Martello Kulesi’nden başlayan tur, kitabın başkahramanı olan Bloom’un izinden Dublin sokakları dolaşılarak devam ediyor.

Ayrıca Dublin’in çeşitli barlarında yılın belirli zamanları Dublin Literary Pub Crawl adıyla Dublinli yazarların eserleri okunarak canlandırmalar yapıldığı şovlar sergileniyor..

Bunların haricinde Writers Bus Tours adı verilen 1.5 saat süresince şehrin edebiyat merkezlerinin dolaşıldığı ve okumaların yapıldığı kültür turlarına katılabilirsiniz.

ALINTI